Seksuele ontwikkeling
Seksuele ontwikkeling
In de puberteit gaan jongeren geleidelijk (seksuele) relaties aan. Stapsgewijs doen ze meer seksuele ervaring op en breiden ze hun kennis op seksueel gebied verder uit.
Relaties
Tussen de 12 en 15 jaar zijn de meeste jongens en meisjes wel eens verliefd geweest. Ze ontdekken of ze op jongens, meisjes of allebei vallen. Sommigen weten dit meteen. Soms ontdekken ze dit later. Tussen de 15 en 18 jaar krijgen veel jongeren voor het eerst een vaste relatie. Anderen houden er losse contacten op na. Ze weten nu (meestal) duidelijker of ze heteroseksueel, homoseksueel of biseksueel zijn.
Seksueel gedrag
Jongeren doen stapsgewijs meer seksuele ervaring op: ze gaan verder dan alleen zoenen en strelen. Rond de 15 jaar heeft de helft van de jongeren al eens getongzoend. En rond de 17 jaar heeft de helft van de jongeren ervaring met vingeren of aftrekken. Tegen de 18 jaar heeft de helft van de jongeren orale seks gehad. De helft van de jongeren van 18 jaar heeft ervaring met geslachtsgemeenschap. De andere helft van de jongeren heeft op deze leeftijden nog geen ervaring.
Online daten
Een deel van de jongeren gebruikt online media voor het krijgen van een relatie of seks. Ook in de communicatie binnen relaties wordt sociale media gebruikt. Met name de eerste stappen in verkering en relaties zetten jongeren makkelijker via chat. Bijvoorbeeld iemand laten merken dat je hem of haar leuk vindt. Latere stappen, zoals iemand beter leren kennen, zetten jongeren makkelijker via persoonlijk contact.
Sexting
Sexting is het maken en versturen van seksueel getinte beelden, zoals naaktfoto’s en filmpjes. Als jongeren ouder worden, doen ze zelf vaker aan sexting. Ook krijgen ze vaker te maken met sexting van anderen (ontvangen naaktbeelden van iemand anders). Als naaktbeelden gedeeld worden zonder toestemming, vinden veel jongeren dat erg vervelend. Het is dan ook belangrijk om je kind de boodschap te geven dat het dit soort beelden niet mag doorsturen en niet mag delen.
Onzekerheid
Meisjes blijken minder tevreden over hun lichaam dan jongens. De onzekerheid over het lichaam speelt ook tijdens seks. Meisjes voelen zich dan vaker onzeker over hoe ze er bloot uit zien. Jongens ervaren vaker prestatiedrang; ze vinden het belangrijk om goed te zijn in seks. Meisjes komen minder vaak klaar, zo heeft een van de vijf meisjes (bijna) nooit een orgasme en heeft een op de tien meisjes daar soms last van. Ook blijkt dat ruim een kwart van de meisjes pijn bij het vrijen ervaart, terwijl dit bij jongens bijna niet voorkomt.
Masturbatie
Zowel jongens als meisjes doen aan zelfbevrediging (masturbatie) op deze leeftijd. Op deze manier leren ze hun eigen lichaam kennen en leren ze wat ze wel en niet prettig vinden. Masturbatie kan ook een vorm van ontspanning zijn. Als je je kind seksuele voorlichting geeft, kun je het onderwerp masturbatie hier ook bij betrekken.
Op zoek naar informatie
Pubers krijgen steeds meer interesse in de volwassen seksualiteit. Ze fantaseren meer en gaan op zoek naar informatie via internet, social media, vrienden, ouders en op school. Het is belangrijk dat je tijdens dit proces aandacht besteedt aan de seksuele opvoeding. Op Sense.info kunnen pubers zelf betrouwbare informatie vinden.
Voor jou
- Kinderwens
- Zwanger
- Ben ik zwanger?
- Gezondheid en voeding
- Gezondheid
- Voeding
- Veiligheid
- Ziek tijdens de zwangerschap
- Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
- Cytomegalie virus (CMV)
- De vijfde ziekte
- Ernstig hoge bloeddruk
- Heftige stemmingswisselingen
- Hoge bloeddruk
- Listeria en toxoplasmose
- Mola-zwangerschap
- Pre-eclampsie en HELLP-syndroom
- Prenatale depressie
- Rodehond
- Soa en zwangerschap
- Trombose
- Waterpokken
- Zwangerschapsdiabetes
- Vakantie
- Genotmiddelen
- Onderzoeken tijdens de zwangerschap
- Zwangerschapsonderzoeken
- Kans op kind met een aandoening
- Echo
- Pretecho
- 13- en 20-wekenecho
- Waarom een 20-wekenecho?
- Hoe verloopt een 20 wekenecho?
- Bloedonderzoek
- Rhesus
- Soatest
- Screening op down-, edwards- en patausyndroom
- Wat is downsyndroom?
- Kiezen voor een screening
- Uitslag screening downsyndroom
- Lichamelijk onderzoek
- Vervolgonderzoek
- Vlokkentest
- Vruchtwaterpunctie
- Slecht nieuws
- De verloskundige
- Tijdens de zwangerschap
- Lichamelijke veranderingen en klachten
- Veranderingen tijdens zwangerschap
- Angst voor de bevalling
- Bandenpijn
- Bekkenklachten
- Benen
- Bloedarmoede
- Bloedneus en bloedend tandvlees
- Borsten
- Brandend maagzuur
- Buik
- Buikpijn
- Duizeligheid en hartkloppingen
- Haargroei en puistjes
- Harde buiken en rugpijn
- Jeuk
- Kortademigheid
- Kramp
- Misselijkheid en braken
- Spataderen en aambeien
- Stress
- Angst tijdens zwangerschap
- Striae
- Tintelende en slapende handen
- Vaak plassen en urineverlies
- Vaginaal bloedverlies
- Veranderde smaak- en eetbehoefte
- Vermoeidheid en stemmingswisselingen
- Versterkte vaginale afscheiding
- Verstopping
- Vocht vasthouden
- Voorweeën
- Wisselend humeur
- Zwangerschapsmasker
- Veranderingen in je gezin
- Lichamelijke veranderingen en klachten
- Ontwikkeling van de baby
- Meerlingzwangerschap
- Voorbereiding geboorte
- Bevalling
- Ongewenst zwanger
- De baby overlijdt
- Baby
- Kraamtijd
- Voeding
- Borstvoeding
- Borstvoeding geven
- Kiezen voor borstvoeding
- Hoe werkt borstvoeding?
- De baby aanleggen
- De eerste dagen
- Borstvoeding houdingen
- Het aantal voedingen
- Gaat borstvoeding geven goed?
- Als borstvoeding geven niet goed gaat
- Clustervoeden en regeldagen
- Twee kinderen aan de borst
- Nachtvoedingen
- Problemen met de tepels
- Stuwing
- Borstontsteking
- Stoppen met borstvoeding
- Gezond leven als je borstvoeding geeft
- Kolven
- Flesvoeding
- Vaste voeding
- Overgevoelig voor voedsel
- Borstvoeding
- Gezondheid en veiligheid
- Jeugdgezondheidszorg
- Digitaal dossier JGZ
- Vaccineren
- Ziekten en aandoeningen
- Allergieën
- Amandelen
- Apneu
- Piepende ademhaling
- Berg
- Bijoor
- Eczeem
- Epilepsie
- Gordelroos
- Griep
- Hazenlip
- Hepatitis B
- Herpes
- Hersenvliesontsteking
- Heupdysplasie
- HiB-ziekten
- Hiv en aids
- Krentenbaard
- Meningokokken
- Mond- en voetzeer
- Navelbreuk
- Oorontsteking
- Open rug
- Pseudo-kroep
- RS-virus (RSV)
- Roodvonk
- Shaken baby syndroom
- Spruw
- Vijfde ziekte
- Waterhoofd
- Waterpokken
- Worminfecties
- Wratten
- Zesde ziekte
- Ziekte van Lyme
- Klachten en verschijnselen
- Aardbeienvlek
- Aften
- Bloed in de luier
- Bloedarmoede
- Buikpijn
- Darmkrampjes
- Diarree
- Harde ontlasting
- Hartruis
- Hik
- Koorts
- Koortslip
- Kort tongriempje
- Luieruitslag
- Mongolenvlek
- Ondertemperatuur
- Ooievaarsbeet
- Oorpijn
- Opgezette lymfeklieren
- Reflux en ruminatie
- Spugen
- Traanoogje
- Vaginale afscheiding
- Verkoudheid
- Vieze oogjes
- Wijnvlek
- Veilig in het verkeer
- Veiligheid in en om het huis
- Afscheid nemen van je baby
- Ontwikkeling
- Gedrag
- Verzorging
- Spelen
- Opvoeden
- Media
- Vakantie en vrije tijd
- Peuter
- Opvoeden
- Ontwikkeling
- Gedrag
- Media
- Voeding
- Gezondheid
- Jeugdgezondheidszorg
- Digitaal dossier JGZ
- Vaccineren
- Ziekten en aandoeningen
- Ziekenhuisopname
- Allergieën
- Amandelen
- Apneu
- Piepende ademhaling
- Blaasontsteking
- Bloedarmoede
- Diabetes
- Eczeem
- Epilepsie
- Gordelroos
- Griep
- Hazenlip
- Hepatitis B
- Herpes
- Hersenvliesontsteking
- HiB-ziekten
- Hiv en aids
- Hoofdluis
- Hooikoorts
- Huidvlekken
- Krentenbaard
- Mond- en voetzeer
- Navelbreuk
- Meningokokken
- Oorontsteking
- Open rug
- Pseudo-kroep
- RS-virus (RSV)
- Roodvonk
- Scoliose
- Trommelvliesbuisjes
- Vijfde ziekte
- Waterpokken
- Worminfecties
- Wratten
- Ziekte van Lyme
- Ziekte van Pfeiffer
- Zwemmerseczeem
- Klachten en verschijnselen
- Psychische gezondheid
- Besnijdenis
- Veiligheid
- Verzorging
- School
- Spelen
- Sport en beweging
- Vakantie en vrije tijd
- Basisschoolkind
- Opvoeden
- Opvoedtips
- Positief opvoeden
- Opvoeden zonder geweld
- Opvoedingsondersteuning
- Apart zetten
- Belonen
- Consequent zijn
- Delen
- Grenzen stellen
- Meehelpen in het huishouden
- Negeren
- Omgaan met gevoelens
- Protest
- Regels opstellen
- Rust, reinheid en regelmaat
- Ruzie
- Straffen
- Verbieden
- Financiële opvoeding
- Sparen
- Zakgeld
- Sinterklaas
- Gedrag
- Media
- Mediaopvoeding
- Mediagebruik
- Mediagebruik 4 – 6 jaar
- Mediagebruik 6 – 9 jaar
- Mediagebruik 9 – 12 jaar
- Adviezen mediagebruik kinderen
- Hulpmiddelen media
- Geschikte media kinderen
- Virtual Reality
- Vloggers en vloggen
- Online reclame
- Foto’s op internet
- Foto’s van je kind op school
- Geweld in games
- Gameverslaving kinderen
- Tips beeldschermgebruik
- Veiligheid online
- Voeding
- Gezondheid
- Jeugdgezondheidszorg
- Digitaal dossier JGZ
- Vaccineren
- Ziekten en aandoeningen
- Ziekenhuisopname
- Allergieën
- Apneu
- Astma
- Blaasontsteking
- Bloedarmoede
- Coronavirus
- Diabetes
- Eczeem
- Epilepsie
- Gordelroos
- Griep
- Hart- en vaatziekten
- Hazenlip
- Herpes
- Hersenvliesontsteking
- HiB-ziekten
- Hiv en aids
- Hoofdluis
- Hooikoorts
- Huidvlekken
- Kinderziektes
- Krentenbaard
- Meningokokken
- Mond- en voetzeer
- Navelbreuk
- Oorontsteking
- Open rug
- Pseudo-kroep
- Scoliose
- Trommelvliesbuisjes
- Waterpokken
- Worminfecties
- Wratten
- Ziekte van Lyme
- Knieklachten
- Ziekte van Pfeiffer
- Zwemmerseczeem
- Klachten en verschijnselen
- Psychische gezondheid
- Veiligheid
- Ontwikkeling
- Motoriek
- Zintuigen
- Plassen en poepen
- Lichamelijke ontwikkeling
- Veranderend lichaam en (pre)puberteit
- Geslachtsontwikkeling
- Seksuele opvoeding 4-6 jaar
- Seksuele opvoeding 6-9 jaar
- Seksuele opvoeding 9-12 jaar
- Seksuele ontwikkeling 4-6 jaar
- Seksuele ontwikkeling 6-9 jaar
- Seksuele ontwikkeling 10-12 jaar
- Lichaamshaar
- Menstruatie
- Maandverband en tampons
- Zaadlozing
- Seksuele oriëntatie
- Genderidentiteit en transgender
- Jongensbesnijdenis
- Meisjesbesnijdenis
- Sociaal-emotionele ontwikkeling
- Verstandelijke ontwikkeling
- Vrienden
- Spraak- en taalontwikkeling
- School
- Verzorging en uiterlijk
- Vrije tijd en vakantie
- Sport en beweging
- Opvoeden
- Puber
- Gedrag
- Opvoeden
- Media
- Vrije tijd
- Voeding
- Gezondheid
- Digitaal dossier JGZ
- Jeugdgezondheidszorg
- Verzorging en uiterlijk
- Depressie
- Eetstoornissen
- Psychische gezondheid
- Soa’s
- Ziekten en aandoeningen
- Acne
- Allergieën
- Apneu
- Astma
- Blaasontsteking
- Bloedarmoede
- Candida
- Diabetes
- Eczeem
- Epilepsie
- Gordelroos
- Griep
- Hart- en vaatziekten
- Hazenlip
- Herpes
- Hersenvliesontsteking
- HiB-ziekten
- Hoofdluis
- Hooikoorts
- Huidvlekken
- Meningokokken
- Oorontsteking
- Scoliose
- Trommelvliesbuisjes
- Worminfecties
- Wratten
- Ziekte van Lyme
- Knieklachten
- Ziekte van Pfeiffer
- Zwemmerseczeem
- Klachten en verschijnselen
- Vaccinaties
- Veilig in het verkeer
- Genotmiddelen
- Ontwikkeling
- Lichamelijke ontwikkeling
- Seksuele ontwikkeling
- Sociaal-emotionele ontwikkeling
- Temperament
- Puberteit
- Sociale vaardigheden
- Emotionele ontwikkeling
- Zelfbeeld
- Negatief zelfbeeld
- Zelfvertrouwen
- Verlegenheid
- Onzekerheid
- Zelfstandig worden
- Weerbaarheid
- Bang
- Stress
- Faalangst
- Faalangst herkennen
- Faalangstig kind helpen
- Verliefdheid en seks
- Schaamte
- Verdriet
- Rouwverwerking bij overlijden
- Verstandelijke ontwikkeling
- Vrienden
- Spraak- en taalontwikkeling
- School
- Sport en beweging
- Wonen en werken
- Jongvolwassene
- Ongewenst gedrag
- Ontwikkeling
- Gezondheid
- Opvoeden
- Voeding
- Genotmiddelen
- Veilig in het verkeer
- Vrije tijd
- School en studie
- Wonen en werken
- Geldzaken
- Ouderschap
- Ik als ouder
- Relatie en gezin
- Problemen in het gezin
- Scheiden en kinderen
- Werk en kinderen
- Geld en kinderen
- Je kind beschermen
- Zorgintensieve gezinnen